Na području Odbora IVZ Bijelo Polje kod Mostara postoji 10 sela sa oko 400 domova islamskog življa. Taj lanac sela proteže se ispod šumskih brdovitih predjela Veleža i Porima i veže sa zadnjim selom Vrapčići kod Mostara.
Dana 10. oktobra 1965., u nedjelju prije podne, proslavljen je mevlud u selu Humima u prostorijama mesdžida koji je temeljito renoviran prije godinu dana. Zgrada ovog mesdžida služila je preko 15 godina za osnovnu školu toga sela. Ali pošto je u 1963. škola dobila nove odgovarajuće prostorije, ovaj mesdžid je vraćen Islamskoj zajednici na upotrebu. Vrijedne džematlije toga sela svojom radnom snagom i materijalnim sredstvima dotjerali su tu zgradu, u potpuno ispravno stanje i uredili njeno dvorište, tako da im ona danas može služiti na ponos i čast. Tim povodom su džematlije priedile mevlud da obilježe opravku i mesdžida vjerskom proslavom.
Proslava je po programu počela u 10 sati prije podne u punom dvorištu mesdžida i njegovih prostorija u kome se slegla velika masa naroda iz okolnih sela kao iz Mostara, Nevesinja, Jablanice, Drežnice i Ostrošca. Mevlud su izveli polaznici vjerske obuke pod rukovodstvom pisca članka. Pred učenje mevluda svečanost je otvorio pozdravnim govorom spomenuti imam; opisao istorijat zgrade mesdžida i zahvalio džematlijama na uloženim naporima na obnovi mesdžida. Polaznik obuke Marić Omer iz Huma je pročitao prigodno predavanje o principima Islama što je na prisutne ostavilo dobar dojam. Zatim je održao predavanje Zufer ef. Bešlić, glavni imam iz Mostara o uslovima napretka zajednice i potrebi našeg zajedničkog rada na dobro IVZ te o međuljudskim i komšijskim odnosima, uzajamnom pomaganju i potrebi odgoja djece. Svoje izlaganje glavni imam je potkrijepio brojnim citatima iz Kur’ana i Hadisa. Njegova izlaganja su saslušana sa najvećom pažnjom i interesovanjem. Mevlud od Kadića sa recitacijama i prigodnim ilahijama izveli su polaznici vjerske obuke koji su takođe pažljivo saslušani od svih prisutnih. Dovu je proučio glavni imam, a potom su pozvani gosti bili na ručku kod Saliha Bebanića u Humima.
Pošto su prostorije mesdžida bile premalene za veliki broj posjetilaca to je podne namaz obavljen sa dva džemata i dva imama. Ikindija namaz je takođe obavljena u džematu u mesdžidu i time je ova lijepa svečanost bila završena. Dobrovoljne priloge za dalje održavanje mesdžida i dovršenja kamenitog zida oko njegove zgrade položile su džematlije u iznosu od 110.000 dinara. Pogrešno bi bilo ne spomenuti inicijativu i djelovanje na ovom hairli poslu mjesnog imama i njegovih vrijednih džematlija. Bio bi grijeh kad se ne bi spomenulo selo Podgorani koje gravitira Humima. Naime, to selo broji oko 70 domova, a udaljeno je od džamije u Potocima 8 km. U Podgoranima od davnina takođe postoji mesdžid u kome se vrše vjerski obredi i vjerska obuka. Ovo selo u mnogome odskače nad druga susjedna sela; u međusobnoj slozi, organizaciji po svim akcijama i drugim korisnim općim poslovima. Jedno od najvažnijih njihovih djela za sviju jest izgradnja puta u dužini od 8 km tako da su tim putem povezali susjedna sela sa svojim selom i danas sve svoje potrebe dovoze prevoznim sredstvima. Pored toga prije 2 godine su elektrificirali svoje selo.
Treba spomenuti da su se džematlije Podgorana istakli i u uvakufljavanju u gotovu novcu za potrebe IVZ i to: Lihić Fatima rođ. Čolaković sa 10.000 dinara i dva nova ćilima, jedan u mesdžid Podgorani a jedan u džamiju Potoci u vrijednosti od 70.000 dinara; Lihić Alija muž Fatime 5.000; Lihić Salih sin Alije i Fatime 5.000; Čolaković Halil um. Mumina 5.000; Čolaković Alije um. Halila 5.000; Čolaković Duran um. Halila 7.000; Čolaković Mehmed um. Hasana 20.000; Domazet Zejna udova Alije 5.000; Šunje Osman um. Šabana 15000; Šunje Hadžira udova Osmana 10.000; Tipura Duran um. Arslana 20.000 dinara i ćilim u džamiju od 40.000 dinara; Šunje Hadži Durak um. Mumina 15.000; Šunje Nefa udova Hadži Duraka 15.000; Brekalo Zila udova Ibrahima iz Humi 15.000; Bebanić Zejna žena Omera iz Humi 5.000; Nazdrajić Selim um. Alije iz Ravni 5.000. Neka plemenitim darovateljima Allah dž.š. dade svoju milost i neka ih nagradi svim onim što njihova plemenita srca žele, s tim da se u njihov plemeniti gest ugledaju i ostale džematlije u Hercegovini.
Derviš Hodžić
Glasnik VISA, 1965, broj11-12, str. 462 – 563.
